De oer-indeling van ‘leasing’ is die in financial lease (financiering van een object) en operational lease (gericht op het gebruik van een object). Door de decennia heen is de contract-vorm aanzienlijk verruimd, bijvoorbeeld door een combinatie met diensten, zoals service, onderhoud en verzekering. Ook de te leasen objecten zijn enorm gegroeid. Men kan het zo gek niet verzinnen of een object kan worden geleased, van auto’s of aandelen tot zonnepanelen. De contractuele regeling is ook complexer geworden, soms zijn vervat in contractuele drie-partijen verhoudingen dan wel (bijvoorbeeld bij vliegtuigen) in grensoverschrijdende contracten. Leasing is een onbenoemde overeenkomst (zie de mooie behandeling in Asser/Houben, 2e druk 2019), maar zij wordt ook beheerst door toezicht-regulering (consumentenlease) en regels van internationaal privaatrecht. Aan een groot aantal van deze juridische aspecten wordt door een 12-tal auteurs aandacht besteed in het hier aangekondigde boek ‘Leasing’. Daarnaast is er aandacht voor praktische en fiscale aspecten van leasing.
Algemeen. Het boek telt drie delen. In Deel 1, na een verduidelijkende ‘sightseeing tour’ in leaseland (Bentheim) (onder meer over ‘vendorlease’), komen de contractuele aspecten (Van Alebeek) aan de orde, waaronder een inzichtelijk stuk over de driepartijenverhouding leverancier-lessor-lessee. Daarna aandacht voor de functie van zekerheid voor de lessor (waaronder het bodemrecht van de fiscus) en zekerheidsrechten (pand, inclusief bodemvoorrecht, hypotheek) (Verdaas). Dan volgen hoofdstukken over financiering van de lessor (Van Alebeek), samenwerking tussen financiers, met inbegrip van het overwaarde-arrangement) (Tuil) en faillissement van de lessee (Verdaas). Ik zie dat mijn boek Wessels Insolventierecht IV 2019/2584-2585 enige aanvulling behoeft.
Bedrijven. Deel 2 handelt over leasing aan bedrijven. Het behandelt fiscale kanten (Zuidgeest) en ‘zorgplicht’ (Vullings), die van een zakelijke kredietverstrekker in het algemeen, maar daarna de zorgplicht van een leasemaatschappij bij het aangaan, tijdens de looptijd en bij de beëindiging van de leaseovereenkomst, óók jegens aansprakelijke derden. In dit Deel ook (Logtenberg) de ‘Gedragscode Kleinzakelijke Financiering’, i.p.r. aspecten (Van Alebeek) en Vliegtuigleasing (Ravelli).
Consumenten. Deel 3 gaat in op leasing aan consumenten, eerst vanuit privaatrechtelijk perspectief (Van Liempd), met aandacht voor Unierechtelijke consumentenbescherming en de Herziening van de Richtlijn Consumentenkrediet. In de sector is sprake van een tendens van zelfregulering door aanbieders van private lease (Meesters) en is er (behoefte aan sterker) toezicht op private lease (Junuzović). Dit klemt te meer nu de energietransitie consumenten zal brengen tot leasing van warmtepompen en andere energie-installaties, kortom grotere investeringen zonder eigen geld aan te moeten spreken.
Dus? Het boek biedt een breed overzicht van degelijk uitgewerkte bijdragen over leasing. Het zal makkelijk zijn weg vinden naar de juridische praktijkmarkt, maar is ook een aanwinst voor de wetenschap. Al met al een mooie aanvulling voor deze Financieel Juridische Reeks.
H.H.J.M. van Alebeek, N. Boomsma, A.J. Verdaas, Leasing, Financieel Juridische Reeks – deel 22, Zutphen: uitgeverij Paris 2022. ISBN 9789462513068.
NB: dit boek heb ik van de uitgever kosteloos ontvangen met het verzoek om het aan te kondigen of te bespreken op mijn blog op www.bobwessels.nl