Wettelijke taak. Anders dan voor de faillissementscurator (art. 68) en de bewindvoerder in de schuldsaneringsregeling natuurlijke personen (art. 316) kent de Faillissementswet voor de herstructureringsdeskundige geen specifieke taakomschrijving. Zijn taak moet worden afgeleid uit het doel en het stelsel van de Tweede afdeling van Titel IV van de wet. Voorop staat dat gebaseerd op art. 371 lid 1 de herstructureringsdeskundige als primaire taak heeft om een akkoord aan te bieden aan (een deel van) de schuldeisers en aandeelhouders dat voor homologatie in aanmerking komt. In dat opzicht lijkt de omschrijving van zijn functie op de één-regelige omschrijving van de taak van de bewindvoerder in surseance van betaling, te weten dat deze wordt benoemd ‘… ten einde met de schuldenaar het beheer over diens taken te voeren’ (art. 215 lid 2, eerste zin). De primaire taak van de herstructureringsdeskundige taak wordt kracht bijgezet met de regeling van art. 371 lid 12, dat regelt dat de herstructureringsdeskundige om intrekking van zijn aanwijzing verzoekt ‘zodra duidelijk wordt’ dat het niet mogelijk is om overeenkomstig de Tweede afdeling een akkoord tot stand te brengen.
Overzicht stelsel van Tweede afdeling. De uitvoering van de taak van de herstructureringsdeskundige om een akkoord tot stand te brengen wordt in de wet geruggensteund met een aantal bevoegdheden, rechten en verplichtingen. Deze zijn, in de volgorde van de desbetreffende wetsartikelen in de Tweede afdeling, de navolgende:
1 de herstructureringsdeskundige heeft de bevoegdheid de administratie van de schuldenaar in te zien (art. 371 lid 7);
2 hij heeft het recht van de schuldenaar, diens aandeelhouders en de werknemers alle informatie te verkrijgen (art. 371 lid 8);
3 de herstructureringsdeskundige is bevoegd tot het verzoeken van wijziging of beëindiging van lopende overeenkomsten van de schuldenaar (art. 373);
4 hij zal over een ontwerp-akkoord met de stemgerechtigde schuldeisers en aandeelhouders onderhandelen en hen in klassen indelen (art. 374);
5 hij draagt ervoor zorg dat het akkoord alle benodigde informatie omvat (art. 375);
6 hij kan de rechtbank verzoeken een afkoelingsperiode af te kondigen (art. 376);
7 hij kan de rechtbank verzoeken om vroegtijdige uitspraak over specifieke aspecten van het akkoord (art. 378);
8 hij brengt het akkoord ter stemming (art. 381) en stelt daarvan een verslag op (art. 382);
9 hij verzoekt de rechtbank om homologatie van het akkoord (art.383 en art. 384). Een specifieke taak is daarbij voor de herstructureringsdeskundige weggelegd om bij een homologatieverzoek van een akkoord op grond van een cross-class cram-down de belangen van de gezamenlijke schuldeisers te waarborgen, zie art. 383 lid 4 jo. art. 380 lid 1 en MvT, Kamerstukken II 2019/20, 35 249, nr. 3, p. 59;
10 de herstructureringsdeskundige heeft op verschillende momenten, voorafgaand aan een beschikking van de rechtbank, de gelegenheid zijn zienswijze te geven en hij kan op deze wijze verslag doen van zijn kijk op het handelen van de schuldenaar (art. 371 lid 5, art. 376 lid 11, art. 377 lid 3, art. 378 lid 8, art. 384 lid 7).
De herstructureringsdeskundige dient zijn taak doeltreffend, onpartijdig en onafhankelijk uit te voeren, aldus de tekst van art. 371 lid 6. Ik kom daarop terug.
Het behoort niet tot de taak van de herstructureringsdeskundige om de administratie van de schuldenaar op orde te brengen, aldus Rb. Midden-Nederland 14 mei 2021, ECLI:NL:RBMNE:2021:2294. De rechtbank overweegt als volgt. De aanwijzing van een herstructureringsdeskundige moet dienstig zijn aan het onderzoek naar de mogelijkheden van een reorganisatie of liquidatie van een onderneming. De herstructureringsdeskundige zal in het belang van de schuldeisers onderzoeken of een akkoord haalbaar is. Om dit onderzoek te kunnen doen, heeft de herstructureringsdeskundige betrouwbare financiële informatie van de onderneming nodig. Blijkt die informatie niet beschikbaar te zijn, dan heeft de benoeming van een herstructureringsdeskundige geen zin, aldus de rechtbank. De casus roept de vraag op wat – naast zijn kerntaak – wél tot zijn taak behoort. Daarover binnenkort.